“Ik heb het niet voor permacultuur”, zei onlangs iemand tegen mij.
“Ah, hoezo?”
“Nou, er zitten veel goeie dingen in maar, nee, niets voor mij.”
“En concreet zo? Wat precies vind je dan niet zo ok?”
“Wel, die combinatieteelt en die kruiden en meerjarigen, dat lijkt me wel wat en daar sta ik achter, maar ik heb het niet voor ayurveda. En ik geloof ook niet dat je met de stand van de sterren moet gaan bepalen wanneer je moet zaaien.”
“Ha, zo. Maar dat is geen permacultuur, dat van die sterren. Dat is gewoon de zaaikalender van Maria Thun. Die wordt gebruikt bij de bio-dynamische landbouw. En ayurveda is, nou ja, gewoon ayurveda. Ik ken dat eigenlijk niet zo goed, die ayurveda” repliceer ik. “Ayurveda is in elk geval geen permacultuur; het heeft er niets mee te maken”.
Ik verwijt het die persoon niet, uiteraard niet. Die heeft dat ook maar ergens opgevangen.
Wie met permacultuur bezig is, is vaak ook nog met andere dingen bezig. En ik weet dat sommige permies (een minderheid) dat dan als één groot geheel gaan beschouwen, en dat ook zo verspreiden. Ik heb er mij lange tijd niet openlijk over uitgesproken. Nu wel dus: ik vind dit niet ok. Echt niet!
Niet ok want het plaatst permacultuur in kaders waar het niet in thuis hoort. Ik heb niets tegen ayurveda, er zit veel oude kennis en wijsheid in, maar laat de dingen zijn wat ze zijn. Er zijn veel mensen die zaaien volgens de kalender van Maria Thun, die advies geeft op basis van de stand van de maan en sterren. Sommige doen dat omdat ze er in geloven, sommige doen dat omdat ze dan simpelweg een handig zaaischema hebben (zo komt dat zaaien er van, en baat het niet, dan schaadt het niet). Allemaal niets mis mee. Je kan het probleemloos in een permacultuurtuin toepassen, maar ook in gelijk welke andere tuin. Het is op zich geen permacultuur.
Ik hou van jazz-muziek, en de enorme diversiteit die er in zit zou mij kunnen verleiden om er ook maar een permacultuursausje over te gieten. Of misschien een filosofie’tje opzetten waarom bebop, of, waarom niet, free jazz nauwer aanleunt bij permacultuur dan pakweg Dixieland. Eenvoudiger misschien: ik zou ook gewoon jazz muziek kunnen opzetten terwijl ik aan het tuinieren ben. Ik zou er nog vrolijker van worden. Maar jazz is jazz, gewoon goeie muziek. Geen permacultuur. En dat mag zo blijven. Net zoals ayurveda, de zaaikalender van Thun, zangcirkels en wie-weet-wat-nog-allemaal geen permacultuur zijn. Maar elk hun individuele bestaansrecht hebben.
Laten we het gewoon over de essentie hebben. Daar valt al genoeg over te zeggen!
Eeuwige moes met zoete patatjes 
wat slaag je er toch in om alles zo duidelijk te verwoorden! Groot gelijk!
Goeie definities zijn goud waard. Waar haal je al die inspiratie 😉
Ik ben het hier niet mee eens.
Als we naar de 3 basis principes zien dan kan ayurveda of jazz muziek vallen onder care for the people.
Als we naar de flower of holmgren kijken dan kan het bv. onder education and culture of health and spiritual well-being vallen.
ayurveda, jazz, biodynamische principes hoeven geen onderdeel te zijn van een permacultuurdesign, maar ze kunnen dat wel zijn. Zoals zovele spirituele visies, ontspannende praktijken een deel van een permacultuurdesign kunnen zijn.
Natuurlijk is het beter als mensen die over permacultuur praten duidelijk zijn dat het hun manier is om iets in te vullen en dat iedereen dat op zijn manier kan doen.
Het is zoals zeggen dat hugelbedden geen permacultuur zijn want ik heb hier geen berg rottend hout liggen. hugelbedden kunnen in sommige omstandigheden permacultuur zijn en in andere omstandigheden niet.
‘Als we naar de 3 basis principes zien dan KAN ayurveda of jazz muziek vallen onder care for the people.’
People care is uiteraard een erg breed begrip, en je zegt het zelf; ayurveda, jazz, yoga KAN je daarin thuisbrengen. Daarom is het nog geen essentieel onderdeel van permacultuur en zoals je het ook zelf correct aangeeft is dat een persoonlijke invulling van het begrip. Als ik tot rust wil komen zal ik bijvoorbeeld niet vlug jazz opleggen, maar eerder instrumentale metal of Arabische folk.
En dan zeker als we het over ‘spritual well-being’ hebben kan het eigenlijk niet meer persoonlijk worden… Ik besef dat er meer dan ooit in onze seculiere samenleving nood is aan zingeving, maar ik ben er niet van overtuigd dat die zingeving per definitie spiritueel moet ingekleurd worden. Vandaar ga ik ook niet helemaal akkoord met de ‘flower of Holmgren’ wat uiteindelijk ook niet meer is dan een persoonlijke invulling van wat permacultuur betekent voor Holmgren.
Het consequent koppelen van spiritualiteit aan permacultuur geeft de beweging een sektarisch new age-karakter wat heel veel mensen ervan weerhoudt om zelf aan permacultuur te gaan doen.
“Natuurlijk is het beter als mensen die over permacultuur praten duidelijk zijn dat het hun manier is om iets in te vullen”: daar gaat het toch net om! Wie op dat moment niet voldoende duidelijk is, creëert verwarring bij iemand die er niet mee vertrouwd is, er ontstaan dan percepties over permacultuur die niet correct zijn. Gevolg is dat er dan mensen zijn die reageren zoals de persoon waarnaar ik refereerde. Die zich afkeren van permacultuur, niet omwille van permacultuur op zich, maar omwille van de invulling die sommigen er aan geven en waar de betrokkene zich niet mee verwant voelt.
Op de facebook groep “praktische permacultuur” kwam er een m.i zeer rake reactie, namelijk van Linder. I couldn’t agree more. Ik kopieer dit even (met zijn toestemming):
“Ik snap soms wel een beetje (al vind ik het gewoon echt niet ok, net als Esmeralda) waar het vandaan komt. Mijn andere interesses hebben natuurlijk ook parallellen met permacultuur.
Zo ben ik persoonlijk ook bevlogen anarchist, en ja, ik zie parallellen tussen beide. De dingen die me in anarchisme raken, zijn vergelijkbare dingen die me in permacultuur raken.
Anarchisme is absoluut geen onderdeel van permacultuur, al zijn we binnen de anarchistische beweging net zo goed bezig met zaken als geweldloze communicatie, sociocratische besluitvorming, en idealistische doelen.
Anarchisme is geen permacultuur en permacultuur is geen anarchisme.
Zo ook met dingen als ayurveda, zangcirkels, en spirituele stromingen. Het is prima om parallellen te zien voor waar jij door geraakt wordt, die parallellen zijn er immers blijkbaar.
Maar houdt het in je communicatie naar anderen zuiver, ga geen voorbeelden met vedisch koken gebruiken om je permacultuur verhaal te vertellen en associeer permacultuur niet met jouw vorm van spiritualiteit.
Als beiden ter sprake komen, wees dan helder in het onderscheid, benoem wellicht de parallellen (als parallellen) als je denkt dat de persoon met wie je communiceert daar wat aan heeft, maar wees ook duidelijk in de verschillen en waar het onderscheidt in zit.
En ik heb het al heel vaak gezegd, maar wil het graag nog eens zeggen: Als je aan permacultuur doet hoef je echt niet ook aan een vorm van spiritualiteitsbeleving te doen, of er ook maar iets mee te hebben.
Nuchterheid en gezond verstand, een wil om te leren en fouten te maken is genoeg.”
Het doet me deugd jullie reacties te lezen en bewijst toch dat de permacultuurbeweging hier een stuk volwassener is dan die in pakweg Thailand. Ikzelf heb mijn PDC in Jordanië gedaan vorig jaar, gegeven door Geoff Lawton. Niet per se omwille van zijn celebritystatus, maar wel omdat ik zijn missie ondersteun om permacultuur te verspreiden vanuit een wetenschappelijke basis. Alle respect voor mensen die permacultuur bedrijven op een spirituele manier, maar het stoort me enorm dat er, ook hier bij ons, PDC’s worden gegeven waarin ayurveda en astrologie een vast onderdeel vormen van de cursus. Dat schrikt veel mensen af die geen boodschap hebben aan spirituele vorming. En vooral, het doet mensen twijfelen aan de doeltreffendheid van permacultuur. Tegenwoordig kun je mensen niet overtuigen met te stellen dat je in een permacultuurtuin meer ‘positieve energie’ voelt. Neen, je moet met bodemstalen kunnen aantonen dat de microbiologische activiteit in de bodem van een permacultuurtuin stukken hoger ligt dan in een traditionele moestuin. En dat lukt perfect, je kan met gemak empirisch vaststellen dat met de juiste permacultuurtechnieken de biodiversiteit toeneemt, de grond verrijkt en de opbrengst verhoogt en verbetert (meer voedingswaarde).
Nu wilde ik wel nog eens ingaan op je stelling dat permacultuur geen anarchisme is. Persoonlijk denk ik dat elke vorm van permacultuur net wel anarchistisch is. Vereenvoudigd kun je anarchisme definiëren als een streven naar een samenleving zonder centraal gezag. Permacultuur is per definitie een vorm van gedecentraliseerde, lokale zelfvoorziening en staat dus haaks op het gecentraliseerd systeem van de industriële landbouw. Als we kijken naar CSA projecten zoals in Springfield (https://www.youtube.com/watch?v=V8sVeCjw1LI) zien we toch eigenlijk een anarchistische utopie?
Ok, maar wat is dan wèl het onderscheid? Een ayurvedische tuin kan perfect in een ontwerp, (en daar komt het) als deel van een systeem. Zo hebben we eens de oefening gemaakt voor de tuin van een yogacentrum waar de ayurvedische tuin onderdeel was van een meditatieve rust uitstralende tuin, ook aromatische planten e.d. Zit het wel of niet zijn van permacultuur dan in het design? In de rol dat de tuin speelt, meer dan de tuin op zich?, in de materialen die worden gebruikt, en waar ze vandaan komen? (zoals een oude kasseistenen hoop die toen perfect dienst deed), de manier waarop je met de tuin omgaat?, de rol die het had in het sociaal systeem van cursisten, educatie?, omdat je stilstaat bij de cyclus der dingen, bij het bodemleven, bij de interactie?, dat je niet vecht tegen de natuur, maar biotopen en microklimaten creëert waar de specifieke natuur gedeid?, … ja er zijn vele manieren waarop je dingen kan doen op permacultuurwijze of nonpermacultuurwijze, je kan zelfs afwassen op permacultuurwijze, evenals je meditatief kunt afwassen. Is het dan meer een bewustzijnsstaat? Permacultuur is voor mij wetenschap met veel nieuwsgierigheid en innovatie. En het is die nieuwsgierigheid die ons in alle richtingen doet kijken, en nieuwtjes van overal ter wereld doet oppikken en uitprobeert, integreert en de resultaten daarvan ook weer deelt met de wereld. En dat laatste is dan weer permacultuur als filosofie die de wereld wil mooier maken, waar iedereen, mens als deel van de natuur, in harmonie met de natuur en elkaar in overvloed kan leven. Ondertussen staat er hier een berg afwas overvloedig op mij te wachten, en zal mijn innovativiteit en creativiteit aangeboord moeten worden om met de aanwezige bassins efficient te jongleren om ook het stukje wereld in mijn keuken mooier te maken voor mij en mijn medemensen. En ik zou geen permaculturist zijn als ik niet zou denken aan de beesjes in mijn septische put, dus die krijgen een lekkere cocktail te verwerken van linzenextract met een biotoop van beginnend fungaal leven. Iedereen content, zo hoort het.
Uiteraard kan een ayurvedische tuin volgens permacultuurprincipes ontworpen worden. Maar dat gebeurt niet per definitie. Niet elke permacultuurtuin is een ayurvedische tuin, je kan perfect een tuin volgens permacultuurprincipes ontwerpen zonder dat ayurveda er ook maar een milimeter aan te pas komt. Als je aan permacultuur denkt, hoef je niet meteen ook aan ayurveda te denken.
In het ontwerpproces ga je de plek observeren, en ook rekening houden met de noden en de wensen van diegene voor wie het moet gebeuren. Als die zeggen “het moet een ayurvedische tuin zijn”, en dan uitleggen wat ze daarmee precies willen, dan kunnen die zaken geïntegreerd worden.
Verder ben ik het volkomen met je eens dat permacultuur een wetenschap is met veel nieuwsgierigheid en innovatie. Uit nieuwsgierigheid ontstaat openheid naar soms minder voor de hand liggende zaken, dat maakt het ook zo boeiend. Maar verwar die openheid niet met het helemaal opnemen daarvan.
Bovenstaande geeft precies weer wat ik ook voel. Permacultuur is een duidelijke, gestructureerde manier van omgaan met je omgeving. Op een manier zoals de natuur dat ook doet. Te veel mensen “kapen” de term Permacultuur, voor iets dat het niet is. Natuurlijk zijn er verschillende systemen die over elkaar gelegd kunnen worden. En natuurlijk zijn er dan veel overlappen. Maar het één IS het ander niet.
Permacultuur is een nuchtere kijk op de natuur. Of eigenlijk is het een beetje afkijken van de natuur. Niets Spiritueels, maar gewoon met de voeten in de aarde! Bekijk de videos van Geoff Lawton, maar eens! Niets spiritueel, maar gewoon vernuftige manieren om effectief om te gaan met de natuur en de aanwezige natuurlijke factoren optimaal te benutten.
Nogmaals niets zweverig, niets spiritueels, niets anarchistisch wel naar voorbeeld van de natuur!
Feit is dat veel mensen vanuit een bepaalde denkwijze naar Permacultuur kijken en dit vervolgens “kapen” als ware het een onderdeel van dit gedachtegoed. Ik ben geen Anarchist, ik ben niet Ayurvedisch, Ik ben niet Spiritueel ingesteld. Maar nog steeds zeer geïnteresseerd in Permacultuur!
Bijna iedereen die met Permacultuur bezig is houdt van de natuur, maar niet iedereen die met de natuur bezig is doet aan Permacultuur!
(als in: Een kip is wel een vogel, maar een vogel hoeft nog geen kip te zijn)
Stefano
Volkomen met je eens, Stefano!
Esmeralda, fijn dat je het hierover hebt,
Ik vind namelijk van mezelf dat ik NIET aan permacultuur doe, al volg ik je blog en leer ik eruit.
Ik houd me enkel bezig met natuurlijk tuinieren (zoals Frank Anrijs het ook noemt).
Natuurlijk tuinieren is zo oud (wellicht ouder) als de straatstenen en kwam op het Europese continent ook al voor, terwijl “permacultuur” nog niet zo lang bestaat, uit Australie overgewaaid is, mij een beetje te “hype-achtig” overkomt, voor de meeste “permies” ook meer inhoudt dan natuurlijk tuinieren en voor quasi iedereen wellicht een iets andere betekenis kan hebben.
mijns inziens is permacultuur inderdaad breder dan tuinieren, daarom dat ik steeds een duidelijk onderscheid maak en dat ik niet “permacultuur” (van het werkwoord permaculturen als dat zou bestaan) maar “natuurlijk tuinier”
Die persoon die je zei “Ik heb het niet voor permacultuur”, (het had mij kunnen zijn) zou misschien wel iets kunnen vinden in “natuurlijk tuinieren”
Greet
Nou Greet, dat vind ik dan weer het omgekeerde. Het is niet omdat permacultuur “hype-achtig” of hip is of wordt, dat het per definitie niet meer ok zou zijn. Wat dan als straks de term “natuurlijk tuinieren” hip wordt? Het is niet omdat de term “duurzame ontwikkeling” gekaapt is, dat je het daarom niet meer over de essentie van duurzaamheid zou mogen hebben.
Wat niet ok is, is dat er bepaalde “inperkende” interpretaties (zoals wat de persoon in mijn stukje had opgevangen) of zelfs dogma’s (bv. permacultuur is per definitie een voedselbos) dreigen te ontstaan. Hierboven staan reacties van mensen die dit al genoeg belicht hebben. Ook over wat je in de tuin doet: jij hebt daar ook ’s een interessante tekst over vertaald op permacultuur.be: http://www.permacultuur.be/algemeen/permacultuur-the-good-the-bad-and-the-deel-i/
Permacultuur is zeker breder dan tuinieren, het is toepasbaar op vele facetten van je leven: zie: http://www.permacultuur.be/artikels-permacultuur/. Lijkt me logisch ook, want hoe geloofwaardig is iemand die de ethische principes wel toepast in z’n tuin, maar er zich voor de rest niets van aantrekt? Jou kennende, lijk jij nu net wel een persoon die zich wel degelijk bewust is van die zaken!
Ook bij jouw reactie lijkt het alsof permacultuur slachtoffer is van zijn perceptie. De meeste permacultuur-principes zijn dezelfde principes als die van natuurlijk tuinieren, en een heleboel ervan zijn ook afgekeken van traditionele, lokale samenlevingsvormen. Het voedselbos is waarschijnlijk zelfs ouder dan het tijdperk van de dinosaurussen? Hoedanook zijn er door de permacultuurbeweging inderdaad een aantal gehypete fenomenen ontstaan zoals de hugelbedden of aquaponics-systemen. Maar zoals Pieter hierboven ook terecht schreef zijn geen van die systemen per definitie permacultuur.
Als ik je artikels lees krijg ik nochtans de indruk dat je een behoorlijk consequente permaculturist bent? Vanwaar de behoefte om je dan uit te drukken als natuurlijk tuinier? Wat stoort er je precies aan de permacultuur dat je je er niet mee wilt vereenzelvigen?