Een jaar met Quinten

Het is nu iets meer dan een jaar geleden dat Quinten mij in de schoot geworpen is. Zijn eigenaars waren toen op zoek naar iemand die permacultuursgewijze dat plekje wou inrichten en er groenten en fruit op zou kweken. Het leek me een ideale experimenteerplek en ik heb toen niet getwijfeld om de “zorg” over Quinten op mij te nemen.

Nu zijn we een jaar en dus een seizoen verder. Een zeer speciaal seizoen, zeg wel, ééntje waar zelfs ervaren tuiniers nogal gestresseerd van geraakten: geen winter, veel te vroege lente, te droog voorjaar, te natte augustus en tot slot een te zwoele nazomer.

Ideaal weer voor ziekten en plagen dus. Het fenomeen slak heb ik, zoals je intussen al weet, goed kunnen bestuderen. Maar sedert enkele weken zijn ze het afgebold. Sedertdien fleurt mijn tuin als nooit tevoren.

Er was wel aangenaam leven: het hele seizoen was het een gegons en gezoem van jewelste bij Quinten: bijen, hommels, zweefvliegen… al dat moois was talrijk aanwezig!

Planten die het ondanks het slakkengeweld erg goed deden: alle meerjarigen die er al stonden. Of laat ons zeggen, de planten die er zich genesteld hebben. Ook het eenjarige mosterdblad bijvoorbeeld, dat ik in het voorjaar binnenbracht, zichzelf heeft uitgezaaid en nu in het najaar welig groeit en mij voorziet van smaakvolle slaatjes. De rucola had eerst wat moeite om te wennen, maar blijft nu maar groeien en verse blaadjes afgeven. Ook de smeerwortel (Symphytum uplandicum) moest zich eerst goed weren, maar doet het nu goed.

Ik heb ontzettend veel frambozen gesmuld, en ook veel vroeger dan ik ooit had durven hopen. Tot eigenlijk ook veel later dan ik dacht, want zelfs nu nog, eind oktober, kan ik bij elk bezoek nog enkele van die snoepjes plukken. Ik vraag mij af hoe die planten dat volgend jaar gaan doen, naar mijn gevoel zijn ze zich een beetje aan het uitputten.

Ik heb stekjes gezet van witte en rode bes (8 in totaal), en slechts ééntje heeft het niet gehaald. Verbazingwekkend, want in het voorjaar werden alle nieuwe blaadjes opgepeuzeld door… de slakken natuurlijk. Maar ze hebben zich goed gehouden, en binnenkort kan ik hen een definitieve plaats toewijzen. De twee taybes-stekjes zijn even begonnen met blaadjes aan te maken, maar hebben het laten afweten tijdens de droge periode. De braamstek heeft nooit gepakt. Achteraf ben ik ook te weten gekomen dat ik niet de beste methode had toegepast om te stekken. Dit keer beter: ik vertrek nu van reeds ingewortelde scheuten.

Quinten beschikt niet over water. Oorspronkelijk dacht ik aan allerlei constructies voor beschutting en wateropvang, maar gezien ik waarschijnlijk slechts tijdelijk (vermoedelijk 3 à 4 jaar) gebruik kan maken van Quinten, is de motivatie daarvoor een beetje te beperkt. Mijn zwakte… Ik heb wel gemerkt dat het mulchen helpt om de bedden langer vochtig te houden.

Onkruid, of laat ons zeggen: ongewenste plantjes: ça va. Ik heb de bedden goed onkruidvrij kunnen houden, ondermeer dank zij het mulchen. Het gazonnetje achterin is andere koek, maar daar heb ik ook minder aandacht aan besteed. Daar kwam nogal veel biggenkruid op. Ook paardenbloem, maar da’s niet zo erg, want die is eetbaar. De blaadjes kan je in een slaatje verwerken, en van de bloemhoofdjes heb ik ooit al ’s een gelei gemaakt (mijn recept staat helaas nog niet op punt: ’t was eerder siroop dan gelei). Het kleine brandnetelvlekje in de tuin heeft mij lange tijd lekkere thee bezorgd (voor soep had ik er niet genoeg), en later waren de vlinders er ook weer content mee.

Langs de moestuin kwam veel haagwinde door, die heb ik systematisch weggeplukt in de hoop dat ik ‘m zo kan uitputten. Hardnekkig ding!

Composteren: daar is het niet van gekomen. Opnieuw: je hebt daar water voor nodig. Zeer veel water, en dat heb ik daar niet. Niets aan te doen. Volgend jaar zal ik ’s proberen om pompoenen te kweken op die hoop. In elk geval zal ik ze nooit uitspreiden, het is gewoon een vergaarbak van onkruidzaden!

En volgend jaar?

De verhouding éénjarigen/meerjarigen moet meer verschuiven naar meerjarigen en planten die zichzelf goed uitzaaien. Daar was ik al mee begonnen in de loop van dit seizoen. Even een moeilijke periode bij het begin, maar eens ze de smaak te pakken hebben, zijn ze vertrokken en heb ik er niet zoveel werk meer mee. Ik moet geen “zone 1” dingen zetten in Quinten. (Zone 1 is een term uit de permacultuur: het is de zone die het dichtste bij je huis is. Je zet er de planten die de meeste zorg en aandacht nodig hebben. Maar Quinten is niet dicht bij huis. Dus kan ik dat maar beter uit mijn hoofd zetten.) Quinten is mijn zone 2 en bevat planten die minder zorg nodig hebben, zo eenvoudig is dat.

Nog een les die ik geleerd heb dit jaar (en niet enkel dank zij Quinten maar ook dank zij het  vrijwilligerswerk dat ik gedaan heb bij andere (meer gevorderde) permacultuurtuinen) is dat mijn grote liefde ligt bij kleinfruit en kruiden. Eénjarige groenten… al dat gedoe met het opkweken, en dan hopen dat ze hun tere eerste weken doorkomen vooraleer ze aan hun groeispurt kunnen beginnen.. da’s niet zo aan mij besteed. Volgend jaar ga ik wat minder zaaien en opkweken, maar ga ik eventueel sterk plantgoed aankopen en dat verder laten opgroeien.

Kleinfruit en meerjarigen (kruiden), daar zal het volgend jaar in hoofdzaak om gaan. Deels bij Quinten, deels nog ergens anders… want tja, meerjarigen kweken in een tijdelijk tuintje… da’s niet evident. Ah jaaa, ik heb nog andere plannen… 🙂