Permacultuur en aquaponics

Op deze blog (en ook elders) schreeuw ik mijn enthousiasme voor permacultuur over de daken uit. Maar er is wel een punt waarover ik het niet eens ben met sommige permies. Voorlopig nog niet. Wie wil, mag nog trachten om mij te overtuigen!

Het gaat over aquaponics.

Wikipedia beschrijft aquaponics als volgt:

Aquaponics /ˈækwəˈpɒnɨks/, is a food production system that combines conventional aquaculture, (raising aquatic animals such as snails, fish, crayfish or prawns in tanks), with hydroponics (cultivating plants in water) in a symbiotic environment.

Een combinatie van vissen kweken en planten op hydrocultuur dus.

Als je ’s wilt zien hoe dat eruit ziet, zo’n aquaponics systeem, dan kan je ’s dit filmpje bekijken:

Ik vond dit filmpje via een zeer goede Britse permacultuur website die er ook een artikel bij geplaatst heeft. Opmerkelijk is dit zinnetje:

Since the plants don’t need dirt, aquaponics allows gardeners to produce more food in less space.

(In het Engels betekent het woordje “dirt” niet enkel “vuil”, maar ook “bodem”…)

Na alles wat ik al gehoord en gelezen heb over het belang van de bodem bij de productie van groenten, ben ik er steeds meer van overtuigd dat aquaponics niet zo fantastisch is als het op het eerste zicht lijkt:

• Bij permacultuur is de bodem een ontzettend cruciaal gegeven. Hoe kan ooit de gunstige werking van het bodemleven in al z’n diversiteit en z’n voordelen tot stand komen in zo’n bak met steentjes of ander substraat? En stel nog dat je die bak met gewone aarde zou kunnen vullen (voor zover dat mogelijk is, want je buizensysteem mag natuurlijk niet verstopt geraken), hoe groot moet zo’n bak dan zijn om dat nuttig bodemleven enigzins te evenaren?
• In het filmpje wordt gelukkig gesproken over kleinschalige hobbysystemen, maar stel je voor dat ze dat grootser zouden opvatten, hoe zit het dan met lichtvoorziening en elektriciteitverbruik?
• En dan nog die vissen in zo’n tank of zo’n aquarium… tja, dergelijk vissenleven zou ik echt niet willen hebben.

Aquaponics, nee, niet meteen mijn ding. Het is een kringloop, dat wel (tot op zekere hoogte toch), maar wel een sterk vereenvoudigde kringloop. Eéntje die met de complexe interacties die van nature voorkomen weinig rekening houdt.

OK, je kan nu aanbrengen dat aquaponics wel interessant kan zijn voor sommige situaties. Op plekken waar er geen vruchtbare grond (meer) is bijvoorbeeld. Bij ons in Vlaanderen is er nog grond, en waar ze niet van nature meer vruchtbaar is, kan het tij wel nog gekeerd worden, geloof ik (misschien naïef). Laten we daar voorlopig nog van uit gaan.

En bijgevolg: geef mij maar échte groenten uit de volle grond. De vis hoeft niet per sé.

(Tenzij iemand mij kan overtuigen van het tegendeel, natuurlijk!)